[EBooks] Phong thủy, Nhân tướng học
Phong thủy
https://drive.google.com/drive/folders/1Kpbi15SqEL0DbLLQEk8R492xZ6uNxNVF?usp=sharing
Prompt
Paper quilling In the style of Brian Froud & Alan Lee, elephant in the jungle, bright colors, complex design, extremely detailed
Joe là một
thầy giáo, luôn ấp ủ ước mơ, trở thành một nghệ sĩ nhạc Jazz chuyên nghiệp.Ngày
tuyệt vời nhất của cuộc đời anh, cuối cùng cũng đến. Cơ hội tỏa sáng giữa ánh
đèn sân khấu đang ở trước mắt anh. Joe qua đời vì một tai nạn bất ngờ, một cái
chết vô lý.
Anh được đưa
đến một vùng đất gọi là cõi sau, không chấp nhận số phận của mình.Joe vùng vẫy
để đến đến một nơi gọi là cõi trước.Đây là nơi những linh hồn bắt đầu được định
hình tính cách và sở thích trước khi được sinh ra.Và mỗi linh hồn đều được đánh
số.Chính tại nơi đây, anh bắt gặp linh hồn số 22.
Một người bạn
đồng hành trong hành trình quay trở lại thân thể của Joe.
Tuy nhiên một
sự cố đã xảy ra, Joe phải trải nghiệm cuộc sống dưới thân xác một chú mèo, trong
khi linh hồn 22 thì ở lại trong cơ thể của Joe và qua thân thể của chú mèo, Joe
nhận ra rằng bản thân bấy lâu này chỉ biết nghĩ về ước mơ thành công mà không
nhận ra rằng cuộc sống đã tạo nên từ nhiều điều vô cùng giản đơn. Còn 22 thì cảm
nhận được điểm vui khi được sống
Sau bao
nhiêu năm, linh hồn này cuối cùng cũng tìm ra được lý tưởng sống và khao khát
được bước đến kiếp sau.
Câu chuyện
mà tôi vừa kể bạn nghe chính là nội dung của bộ phim từng đoạt giải Oscar phim
hoạt hình hay nhất,Soul, hay còn gọi là linh hồn.
Bước ra cuộc
đời thực, bạn có tin rằng mỗi chúng ta đều có một phần linh hồn tách biệt với
thể xác như thế không?
Nếu không có
linh hồn, liệu con người chúng ta chỉ là những thể xác vô tri?
Vậy chính
xác linh hồn là gì? Và nó có tồn tại không nhỉ?
Theo tự điển Oxford trong Tôn giáo và triết học, linh hồn là khía cạnh phi vật chất thuộc với bản chất của con người. Linh hồn khiến con người có suy nghĩ và có cảm xúc. Nói cách khác, ý thức của con người về thế giới xung quanh có được là bởi chính linh hồn.
Trước tiên,
chúng ta hãy cùng tìm hiểu xem ý tưởng về linh hồn bắt nguồn từ khi nào.
Thiên Chúa
giáo quan niệm rằng, chỉ có con người mới có linh hồn, và linh hồn của chúng ta
thì bất tử.
Vì vậy, ngay
cả khi cơ thể vật lý chết đi, thì linh hồn vẫn tồn tại để chịu sự phán xét của
đấng tối cao, trước khi biết mình sẽ tiếp tục đời sống sau khi chết ở đâu,
thiên đàng hay địa ngục. Trong một số tôn giáo khác, điển hình là Phật giáo,thì
linh hồn sau khi chết sẽ bước vào một hành trình mới được gọi là Luân Hồi. Kiếp
sau, hóa thân và thể xác nào phụ thuộc vào nghiệp chướng của Kiếp trước.
Vào thế kỷ
13, cái chết độc Thomas Aquinas cho rằng tất cả những vật có thể thở đều có
linh hồn, nhưng chỉ có con người mới có linh hồn bất tử.
Plato, triết
gia nổi danh của Hy Lạp, cũng tin vào một thứ gọi là phi vật chất có thể di
chuyển sau khi con người qua đời.
Quan niệm
con người có linh hồn gắn liền với lý thuyết nhị nguyên thân tâm.
Thuyết nhị
nguyên thân tâm là một ý tưởng triết học, theo đó có một sự phân chia cơ bản giữa
cơ thể và tâm trí.
Trong khi cơ
thể là bản chất thì tâm trí được mô tả như một thực thể với bản chất độc lập,
không cần phụ thuộc vào cơ thể, vẫn có thể tồn tại được.
Ren Dekos triết
gia nổi tiếng với câu nói : “Tôi tư duy, tôi tồn tại” cũng tán thành thuyết nhị nguyên thân tâm này.
Người phương
đông từ xa xưa cũng tin vào sự tồn tại của linh hồn. Với họ thì tất cả mọi thứ,
kể cả bản thân thiên nhiên hay đồ vật, đều có linh hồn.
Với người Ai cập cổ đại thì linh hồn ngự trị trong trái tim. Nên
đó là lý do vì sao họ ướp xác và giữ lại trái tim.
Kamlesh
Patel hay còn gọi là Dayi bậc thầy trong hệ thống thực hành tâm linh Charaman của
Ấn Độ cho rằng linh hồn đã có trong quá trình người mẹ mang thai.
Dựa trên
thái độ của cha mẹ thời điểm thúc thai, thái độ này sẽ tạo ra mức rung động nhất
định và trường này sẽ thu hút một linh hồn phù hợp với tần số của cha mẹ.
Sau 3 tháng
của thai kỳ, linh hồn sẽ di chuyển đến vùng thủy chầm của não và dần được hình
thành. Dayi cho rằng, 3 tháng là thời điểm thích hợp khi phôi thai bắt đầu có
những bước phát triển nhất định.
Nhưng sau
đó, linh hồn trong cơ thể bào thai sẽ hiện hữu trong trái tim.
“Trái tim
là nơi linh hồn cư trú, nơi ngự trị của linh hồn”.
Niềm tin của
con người ngày càng sâu sắc hơn khi họ tin rằng mình đã trải qua những lần nhìn
thấy linh hồn.
Năm 2016,
Sonia, một bà mẹ đơn thân đã lên cơn đau tim. Mạch của bà đã ngừng đập trong 56
phút đồng hồ. Nhưng kỳ tích đã xảy ra. Sonia đã qua khỏi sau khi được các bác
sĩ cứu chữa tận tình. Và khi xuất viện, người phụ nữ chia sẻ những khoảnh khắc
cô nghĩ mình sẽ không qua khỏi.
Khi linh hồn
của người chồng quá cố của cô đã xuất hiện và bảo đây không phải là thời điểm
thích hợp để ra đi. Sonia vẫn còn 4 người con để chăm sóc. Người mẹ này tin rằng
chính linh hồn của chồng đã giúp cô vượt qua làn ranh sinh tử
Ngoài ra,
câu chuyện linh hồn còn tồn tại giữa nhiều dạng thức khác
Năm 1872,
nhiếp ảnh gia William Moller đã có dịp chụp hình cho bà Mary, cựu đệ nhất phụ
nhân tổng thống Lincoln.
Một chuyện
vô cùng kỳ lạ đã xảy ra
Rõ ràng,
William chỉ chụp một bức hình thiếu phu nhân. Nhưng bức ảnh lại có sự xuất hiện
của Tổng thống Lincoln một cách mờ ảo. Ông đang đặt tay lên vai của phu nhân
mình.
Thời điểm
này, vị Tổng thống đã qua đời được 7 năm trong một vụ ám sát. Xuất hiện trong bức
ảnh chính là linh hồn của Ngài Tổng thống. Hay ít nhất, đó là cách lý giải của
mọi người.
Sau này, nhiều
nhân chứng cũng cho biết, họ thường xuyên thấy Ngài cựu Tổng thống đi lại trong
nhà trắng.
Vợ của Tổng
thống Calvin Coolidge, là người đầu tiên gặp ông vào những năm 1920. Tổng thống
Ronald Reagan sau này, cũng viết trong cuốn tự truyện rằng,
vào nửa đêm,
con chó Rex của ông không đi vào, nhưng hãy đứng trước cửa một căn phòng và sủa.
Đó là nơi Tổng thống Lincoln từng làm việc. Tất nhiên, Khoa học đã bắt tay đi
tìm câu trả lời cho vấn đề này.
Đầu tiên,
chúng ta sẽ đến với thí nghiệm 21 gam huyền thoại.
Đầu thế kỷ
20, tiến sĩ Duncan McGroger lập luận rằng nếu linh hồn tồn tại thì chắc chắn sẽ
có trọng lượng. Như vậy, chỉ cần đối chiếu cân nặng của con người trước và sau
khi chết thì sẽ xác định được có linh hồn hay không
Duncan đã tiến
hành thí nghiệm này và sau đó đăng tải trên tạp chí American Medicines vào năm
1907. Người tham gia thử nghiệm sẽ là những bệnh nhân sắp qua đời vì bệnh lao
phổi, tại thời điểm đó, căn bệnh này chưa có thuốc chữa trị.
Khi nạn nhân
qua đời, họ sẽ mất đi trong tình trạng kiệt sức quá mức và không có bất kỳ động
tác nào có thể ảnh hưởng cân nặng của họ.
Tổng cộng đã
có 6 bệnh nhân tham gia thử nghiệm, và khi bệnh nhân đầu tiên qua đời kiểm tra cân
nặng, Duncan nhận thấy người này đã giảm đi 21,2g sau khi chết.
Tiếp đến, bệnh
nhân thứ 2 đã giảm 14g sau 15 phút ngừng thở.
Trường hợp
thứ 3 đã giảm 18,3g một phút sau khi chết.
Các bệnh
nhân sau cũng giảm số gam tương tự.
DanCan sau
đó đã tiến hành thí nghiệm này với 15 con chó sắp chết.
Tuy nhiên,
ông không thấy sự sụt giảm trọng lượng ở chúng.
Và vị tiến
sĩ này đã kết luận rằng nếu như vậy thì chó hay các loài động vật khác không có
linh hồn.
Năm 2000, một
chủ trang trại ở bang Oregon đã cố gắng tái tạo thí nghiệm cân linh hồn với một
chục con cừu. Khối lượng của 10 chú cừu sau khi chết đi đã giảm từ 20-30 gram.
Tuy nhiên,
chỉ một lúc sau, cân nặng của chúng lại quay về như lúc trước khi chết.
Thí nghiệm của
DanCan tại thời điểm đó có gây chấn động, nhưng không được đào sâu vì tính chất
phản cảm của nó.
Cả hai thí
nghiệm vừa rồi đều không đủ dữ liệu để chứng minh một điều, rằng linh hồn có trọng
lượng và khi thể xác không còn khả năng hoạt động thì linh hồn dễ lìa đi.
Vào thế kỷ
17, nhà triết học Reynand Descartes đã đưa ra một tuyên bố mang tính cách mạng khi
cho rằng linh hồn và ý thức chính là một, linh hồn đang tồn tại ở đâu đó trong
não.
Từ quan niệm
này, các nhà khoa học bắt đầu quá trình nghiên cứu để xác nhận.
George
Passignol, nhà giáo sư tâm lý học, khoa học y tế tại Đại học New South Wales thì
cho rằng, các chức năng của linh hồn có thể giải thích dưới các hoạt động của não
bộ có thể nói dễ hiểu rằng không có linh hồn, những thứ mà chúng ta nghĩ thuộc
về phạm trù của linh hồn thực ra là não bộ.
Quay lại với
Descartes, lập luận mà ông đưa ra cho sự tồn tại của linh hồn là bộ não. Dù khẳng
định linh hồn nằm trong não, nhưng ông cho rằng đây là hai bộ phận độc lập. Não
là một bộ phận của cơ thể, nó có thể chết, cũng có thể chia thành các phần khác
nhau được.
Nhưng linh hồn
thì không, không có gì chia cắt được sự vĩnh cữu của linh hồn.
Và do đó,
não và linh hồn là những phần khác nhau
Nhưng những
tiến bộ trong khoảng của thần kinh đã cho thấy những lập luận này không hoàn
toàn chính xác
Vào những
năm 1960, người đào giải Nobel, nhà tâm lý học thần kinh Rogers Berry đã chỉ ra
rằng tâm trí và ý thức của chúng ta là có thể phân chia được
Do đó đã bác
bỏ khía cạnh này trong lý thuyết của Descartes. Sperry đã tiến hành nghiên cứu
những bệnh nhân cơ thể chai, tức những người có một bó thần kinh dày, rộng, chứa
một bó sợi mép phẳng đứng dưới vỏ đại não.
Tuy nhiên,
những sợi bó thần kinh này đã bị cắt đứt bằng phẫu thuật, nhằm kiểm soát sự lây
lan của các cơn động kinh. Cuộc phẫu thuật đã chặn hoặc làm giảm sự chuyển giao
thông tin nhận thức, giác quan và vận động, nhận thức giữa hai bán cầu. Hiểu
đơn giản thì mỗi bán cầu được huấn luyện để thực hiện một nhiệm vụ.
Bán cầu
không là huấn luyện thì không có thông tin này. Kết quả cho thấy mỗi bán cầu vẫn
có thể xử lý được thông tin bên ngoài nhận thức và nhiệm vụ của mình.
Cho dù não bị
phân chia thì nó vẫn hoạt động như chức năng của một linh hồn.
Nhận thức đầy
đủ thông tin của cả hai bán cầu. Như vậy ý thức thuộc về linh hồn mà Descartes nói
đến trên thực tế xuất phát từ não.
Năm 1949,
nhà tâm lý học D.O. Hebb cũng khẳng định tâm trí là sự tích hợp của hoạt động
não bộ.
Ý tưởng cho
rằng bộ não chính là cơ quan thực hiện tất cả các chức năng, bắt nguồn từ bác
sĩ cổ đại Hippocrates. Chủ nhân của lời thể y Khoa từng chia sẻ như sau : Đàn
ông nên biết rằng tất cả niềm vui, tiếng cười hay nỗi buồn đau, tuyệt vọng và
than thở không bắt nguồn từ nơi nào khác ngoài não bộ.
Nhà triết học Plato cũng từng cho rằng, ký ức của con
người được lưu trữ bởi linh hồn. Thế nhưng, giả sử một tai nạn xảy ra khiến một
người mất đi ký ức. Lúc này, linh hồn sẽ không bị thương vì nó tồn tại dưới dạng
phi vật chất.
Vậy thì vì
sao ký ức lại mất đi?
Tiếp đến,
nói linh hồn gắn liền với nhận thức của con người là khi chúng ta có cảm xúc,
suy nghĩ thì lời giải thích nào cho các bệnh nhân mắc các chứng bệnh về tâm thần,
nếu linh hồn của họ có vấn đề, hay linh hồn cơ bản là không tồn tại, hoặc tồn tại
giữa một vai trò nào đó khác, chứ không phải là nơi nắm giữ mọi cảm nhận và suy
tư của chúng ta.
Thao tác của
não là đủ để thay đổi cảm xúc và tâm trạng của con người.
Bên cách đó,
khả năng thay đổi có các loại thuốc trị liệu cũng chính là bằng chứng chống lại
sự hiện diện của linh hồn dưới khái niệm này.
Nếu chúng ta
tạo ra sự mất cân bằng trong não, chẳng hạn như làm cạn kiệt các chất,
dopamine, non-andrelin, thì chúng ta sẽ bị trầm cảm.
Đó cũng là
lý do vì sao nhiều người bị trầm cảm có thể được giúp đỡ bằng các loại thuốc
làm tăng chức năng của các chất dẫn truyền thần kinh.
Sau tất cả,
bộ não là minh chứng thuyết phục cho thấy linh hồn không tồn tại dưới góc độ
khoa học. Tất cả mọi hỉ nộ ai ố chúng ta đều được bắt đầu từ não bộ.
Chúng ta sẽ
trở lại với quan niệm linh hồn được hình thành trong quá trình người mẹ mang
thai. Theo các lý giải của Daiy thì có thể hiểu đặc điểm của linh hồn sẽ đến từ
chính thái độ của cha mẹ. Trong thực tế thì điều này có thể lý giải được dưới góc
độ khoa học.
Tâm lý của
người mẹ trong quá trình mang thai sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến em bé. Nếu người
mẹ căng thẳng, tâm lý không ổn định, thì quá trình trao đổi chất giữa mẹ con diễn
ra không thuận lợi.
Khi mẹ bà ổ
bị stress, Costido và Dopamine sẽ được tiết ra để có thể truyền tài có thai nhi,
khiến hệ thần kinh của đứa trẻ khi sinh ra sẽ không ổn định.
Ngược lại,
khi người mẹ lạc quan và yêu đời trong quá trình mang thai, em bé khi trao đời
cũng sẽ khỏe mạnh và tươi cười.
Câu chuyện
con người, hay thậm chí vạn vật đều có linh hồn, cũng trở nên bất hợp lý trong
vật lý học, bởi vì cơ bản, vạn vật đều do nguyên tử tạo thành, bà Sabine
Hornsfield, tác giả của cuốn Existential Physics, chia sẻ.
“Về nguyên tắc,
chúng ta chỉ là một tập hợp lớn của các hạt cơ bản, và đúng vậy, nó thật sự phức
tạp và không ai tỉnh táo lại để cố gắng mô tả một con người bằng những hạt cơ bản
đó.”
Các nhà vật
lý đã lựa chọn quan sát dựa trên chủ nghĩa rút gọn hay còn gọi là reductionism.
Đây là cách tiếp cận để hiểu bản chất của những thứ phức tạp, bằng cách rút gọn
chúng thành các tác động qua lại giữa các phần cầu tạo đến chúng. Không có quan
sát nào mà các nhà khoa học thực hiện mâu thuẫn về chủ nghĩa đơn giản hóa này.
Mọi thứ về
cơ bản đều được tạo thành từ hạt và bắt nguồn từ tính chất của các hạt cơ bản. Các
hạt kết hợp với nhau, tạo nên cơ thể con người, và từ cách sắp xếp nguyên tử
trong cơ thể, con người có thể đi lại, nói chuyện, suy nghĩ, tình cảm.
Chúng ta có
thể làm rất nhiều điều phức tạp, nên sau cùng có thể nói rằng con người được cấu
tạo từ những hạt cơ bản, thay vì phần sắc vật lý và phần hồn nhận thức.
Vậy còn những
trải nghiệm tâm linh của con người được cho là nhìn thấy linh hồn thì sao?
Nếu những trải
nghiệm tâm linh là một sự ngẫu nhiên của não bộ thì chúng ta có thể mong đợi rằng
có thể tái tạo chúng bằng cách can thiệp vật lý và hộp sọ.
Như vậy,
trong trường hợp của bà mẹ đơn thân Sonia, có thể rằng sự tác động trong quá
trình bác sĩ chữa trị cho bà lúc cận tử đã khiến bà gặp ảo giác về thị giác và
thính giác.
Kết quả là
bà đã nhìn thấy người chồng đã khuất. Đây là một trải nghiệm khá phổ biến mà những
người cận tử đều trải qua.
Vậy còn câu
chuyện về bức ảnh chụp, linh hồn tổng thống Lin-Côn trên thực tế đây là một trò
bịp, nhiều chuyên gia đã bắt tay vào nghiên cứu và tìm thêm mánh khóe trong các
bức ảnh của nhiếp ảnh gia này.
Mueller cũng
đã lẻn vào nhà các nạn nhân để trộm các bức ảnh của người quá cố
trước khi chụp
ảnh, người này sẽ che một tấm kính với hình ảnh của người quá cố
và sử dụng kỹ
thuật phơi sáng kép để hình ảnh hiện lên và trông giống như một linh hồn.
Một câu hỏi
nữa được đặt ra là nếu não bộ đã thực hiện tất cả những chức năng của linh hồn,
thì linh hồn còn gì để làm?
Trên thực tế,
con người đã nghiên cứu và lập ra được bản đồ não, nhưng não người vẫn còn vô
vàn bí ẩn.
Các nhà thần
kinh học thường đồng ý về cách tổ chức và phân chia não thành các vùng, mạng lưới,
loại tế bào cụ thể. Cách sắp xếp này giúp chúng ta hiểu rõ hơn vị trí nào ở não
sẽ có vai trò gì.
Nhưng theo
nhà thần kinh học David Pepple, tại học New York, những gì mà chúng ta nắm giữ
như ghi nhớ, thể hiện cảm xúc, hành động đều tinh ranh hơn rất nhiều so với
chích năng của các vùng mạng lưới đã xác định.
Vẫn còn những
vùng não và mạng lưới tế bảo não mà con người vẫn chưa thể khám phá.
Những người
tin vào sự tồn tại của linh hồn cho rằng rất có thể đó là chích năng của phần
linh hồn.
Thế nhưng,
đây không phải là kết luận, vì nói như thế chẳng khác nào tuyên bố rằng, dù đã
có bản đồ gen, chúng tôi chưa thấy gen chiều cao, nên chiều cao sẽ không bị ảnh
hưởng bởi yếu tố gen. Điều này sẽ rất vô lý.
Trong khoa học
thần kinh, nhiều vùng não hoạt động cùng nhau để cung cấp cho con người từng chức
năng, và kiến thức của con người về bộ não sẽ còn phải mất rất nhiều thời gian
để hoàn thiện.
Nhưng điều
đó không có nghĩa là chúng ta có thể lấp đầy các khoảng trống bằng bất cứ thứ
gì mình muốn, như linh hồn chẳng hạn.
Bản thân
khoa học thần kinh là một lĩnh vực rất mới và chúng ta chỉ mới có khả năng tìm
hiểu trong vài thập kỷ gần đây. Vậy tại sao nhiều người vẫn lựa chọn tin rằng
linh hồn có tồn tại?
Một cách lý
giải có thể cho rằng cái chết luôn là sự ám ảnh thường trực của con người từ
bao đời nay. Cũng chính vì lý do đó mà chúng ta không muốn tin rằng chết là hết.
Nên chúng ta
mới suy nghĩ ra những điều còn sót lại khi chúng ta qua đời. Và đó chính là
linh hồn. Tin vào sự tồn tại của linh hồn cũng là cách mà con người thể hiện nỗi
nhớ với người đã khuất. Đôi khi chúng ta tin rằng họ vẫn luôn bên cạnh mình,
lúc thì tin rằng linh hồn của họ đã chuyển hóa thành một ngôi sao trong vũ trụ.
Nhưng đến thời
điểm hiện tại, Khoa học vẫn chưa có bằng chứng cụ thể để kết luận linh hồn thật
sự tồn tại hay không.
Còn bạn thì
sao? Bạn có tin vào sự tồn tại của linh hồn?
Trán vuông là người action và Trán tròn là người hậu cần,
người hơi lui lại phía sau một tí.
Có lẽ không phải là lần đầu tiên bạn nghe những nhận định kiểu
như thế này.
Ta có thể đã nghe ai đó nhận xét như thế về ngoại hình của
mình, hoặc chính chúng ta đã làm điều tương tự với những người xung quanh,dựa
trên những quan niệm được đúc kết và lưu truyền trong dân gian qua nhiều thế hệ.
Một số quan niệm quen thuộc kiểu như
"Đàn ông miệng rộng thì sang,
đàn bà miệng rộng tan hoang cả nhà". Hay
"Người khôn con mắt đen xì
Người dại con mắt nửa chì nửa than".
"Má cao mà lại đỏ hồng
Là tướng sát chồng mà lại ít con"
Những câu nói kiểu này đã trở nên khá phổ biến trong xã hội
của chúng ta
Đó chỉ là những ví dụ điển hình cho thấy người xưa xem trọng
tướng mạo như thế nào.
Từng chi tiết trên gương mặt của một người đều có thể nói
lên tính cách và vận mệnh của họ.
Và tất cả những thứ đó được gọi giữa một cái tên nghe khá
khoa học, đó là nhân tướng học.
Bạn sẽ dễ dàng tìm thấy những nội dung về nhân tướng học ở bất
cứ đâu,từ truyền miệng, sách báo, internet, đến các thầy tướng số.
Chúng ta có xu hướng sử dụng đến các quan niệm nhân tướng học,nhiều
nhất là khi gặp gỡ người lạ.
Lúc này, vì chưa có nhiều dữ liệu về họ,nên như một phản xa,
chúng ta sẽ cố gắng đánh giá đối phương dựa trên những gì mình thấy được và thứ
chúng ta thấy rõ nhất, chính là gương mặt của họ.
Việc nhận diện tính cách một người dựa vào vài bề ngoài đôi
khi sẽ ảnh hưởng đến cách chúng ta cứ xử với nhau và cả cách chúng ta nhìn nhận về số phận của
chính mình.
Trước tiên, hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về nguồn gốc của
nhân tướng học. Tự điển Oxford định nghĩa nhân tướng học là nghệ thuật xác định
tính cách, đặc tính cá nhân dựa trên hình dáng cơ thể. Đặc biệt là từ khuôn mặt
khoảng vào 500 trước công nguyên, thuật xem tướng ở phương Tây đã bắt đầu hình
thành. Pythagoras, nhà triết học và toán học người Hy Lạp đã lựa chọn các học
trò có trí tuệ bằng cách xem tướng.
Còn nhà triết học Aristotle thì cho rằng khuôn mặt rộng thể
hiện sự ngu ngốc còn khuôn mặt tròn là biểu tượng của lòng dũng cảm. Trong suốt
một thời gian dài, nhân tướng học được nhiều người tin tưởng.
Theo ông David Brafman, người phụ trách quản lý tài liệu quý
hiếm tại biện nghiên cứu Cary's, nhân tướng học đã bắt đầu phổ biến hơn ở châu
Âu vào thế kỷ 16.
Thậm chí, các trường học ở Anh Thời Trung Cổ còn mang bộ môn
này vào chương trình học.
Nhiều tiểu thuyết gia hàng đầu châu Âu như : Oscar Wilde,
Charles Dickens đã sử dụng tướng mạo
bản thân để miêu tả các nhân vật của mình. Vào đầu những năm
1600, học giả người Ý là Giam Bastina del Potà, là một người có công trong việc
truyền bá ý tưởng về tính cách và ngoại hình ở châu Âu, đã nảy ra ý tưởng về tướng
số thông qua các thí nghiệm giả kim thuật của mình.Potà đã gợi ý rằng người ta
có thể suy ra tính cách của một người từ quan sát thực nghiệm về các đặc điểm
thể chất của anh ta.
Cuốn sách được phổ biến rộng dãi của ông De Humana Fisionomi
là công cụ truyền 3 tương số khắp châu Âu thời điểm này.
Theo thời gian, giá trị của nhân tướng học sụt giảm nghiêm
trọng khi gặp phải sự chất vấn của nhiều học
giả. Họ cho rằng bộ môn này không có căn cứ, mang tình áp đặt,
phán đoán sai và gây ảnh hưởng đến cuộc đời người khác.
Nhưng bộ môn này vẫn tái xuất hiện vào năm 1770,thông qua
tác phẩm luận về nhân tướng học, gồm bốn tập của một mục sư người thụy sĩ tên
là Johan Caspar Lavater và dần ăn sâu vào thói quen của con người châu Âu cho đến
ngày nay.
Tại Trung Quốc, thuật xem tướng còn có tên gọi khác là Mian
Xiang, bắt nguồn từ thời hiên viên Hoàng Đế, khoảng 4.000 năm trước,sau đó
dần trở nên phổ biến và lan sang các quốc gia châu Á khác, trong đó có Việt
Nam. Không chỉ dự đoán tính cách của con người, Mian Xiang còn dự đoán cả
tương lai của họ thông qua gương mặt. Thuật xem tướng còn được áp dụng trong ý
học Trung Quốc cổ truyền như một công cụ chẩn bệnh.
Quay về câu hỏi chính hôm nay, nhân tướng học có chính xác
hay không?
Hãy đến với những điểm bất hợp lý trước.
Theo bài viết, nhân tướng học, một thứ ngụy khoa học đẹp đẽ,
được đăng tải trên website của viện nghiên cứu Kerry. Nhiều nhà khoa học cũng
cho rằng nhân tướng học là một bộ môn ngụy khoa học, bởi vì nhân tướng học
không mô tả chính xác các hoạt động thế giới tự nhiên, kiến thức và kết quả của
nó sẽ bị bác bỏ bằng các quan sát thực nghiệm. Nói dễ hiểu thì nhân tướng học
không đáp ứng các tiêu chuẩn cơ bản của một ngành khoa học.
Vào giữa thế kỷ 19, Casare Lombroso, một nhà khoa học người
Ý, đã thúc đẩy một ý tưởng cho rằng tội phạm là những kẻ bị thất bại vì mặt
xen.
Những tên tội phạm có thể được xác định bằng một số đặc điểm
ngoại hình, chẳng hạn như mũi diều hâu, môi mỏng, trán thấp và dốc, phẳng và
nách, mũi và cánh tay dài hơn mức trung bình.
Nhưng vấn đề là cũng có rất nhiều những tên tội phạm không hề
có những đặc điểm này trên khuôn mặt.Nhiều người sau đó đã cho rằng ý tưởng của
Cassaray tiềm tàng hành vi phân biệt chủng tộc, vì đó có thể là đặc trưng của một
nhóm người thụ hưởng từ tổ tiên của họ,chứ không hẳn là những biểu hiện của
tính cách.
Ví dụ, một số định kiến phổ biến của người Việt chỉ ra rằng
những người đôi mắt ti hí,mắt một mí, thường không đáng tin cậy, lươn leo, người
mũi quặc thì thường là thủ đoạn.
Thậm chí dân gian còn có câu :
"Những phường ti hí mắt lươn,
trai thị trộn cắp, gái buôn chồng người".
Thế nhưng nếu nhìn lại, chúng ta sẽ thấy các đặc tính đó có
thể trộn ở một số chủng tộc nhất định. Theo một báo cáo về phẫu thuật mí mắt của
các nghiên cứu sinh thuộc nhiều trường đại học ở Texas.Có đến 50% dân châu Á sở
hữu mắt một mí.
Phổ biến nhất là ở các quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản, Trung Quốc và Mông Cổ. Yêu kiện định kiến khắc nghiệt là giả thuyết mạnh nhất lý giải tại sao Mắt Một Mí lại phổ biến ở khu vực Đông Á.Ngóng người cổ xưa ở các khu vực này thường phải chống chọi với thời thiết khắc nhiệt, đặc biệt là Mông Cổ, nơi có đến 70% là các thảo nguyên đầy gió, phía nam là sa mạc Gobi, với những cơn bão cát hoành hành.
Vì thế Mắt Một Mí là một dạng biến thể di chuyển, giúp cư
dân ở đây có lợi thế về sinh tồn.Khi mí mắt sụp xuống, họ sẽ tránh được gió và
bão cát.
Một giả thuyết khác thì cho rằng, khoảng 4 triệu năm trước,
khi loài người xuất hiện ở châu Phi,một bộ phận cư dân đã rời khỏi vùng đất này
di cư bề lục địa châu Á, cụ thể là vùng Siberia phía nam nước Nga. Vì Siberia
là một nơi băng giá nên cơ thể con người buộc phải có những thay đổi để thích
nghi.Cũng từ đó mà phần cơ ở mí mắt dần to ra, sụp xuống để bảo vệ đôi mắt. Sau
đó, những người Siberia này di chuyển lên những nơi ấm hơn, trong đó có những
vùng đất thuộc Nhật Bản và Trung Quốc ngày nay.
Tóm lại, trong trường hợp này, điều kiện tự nhiên có thể là
yếu tố góp phần tạo nên đặc trưng về nhân dạng của con người.
Vậy thì mắt một mí, mắt híp, nói điều gì về tính cách của
chúng ta không nhỉ? Hãy tìm đến một ví dụ khác.
Má cao mà lại đỏ hồng là tướng sát chồng mà lại ít con.
Cũng là một quan niệm khá phổ biến, người xưa cho rằng người phụ nữ có gò má cao, thường sở hữu tính cách mạnh mẽ, ham muốn chiếm hữu và kiểm soát người khác, nên cuộc sống hôn nhân khó êm ấm. Thậm chí, những người phụ nữ này còn có thể khiến chồng mình gặp phải tai ương bất ngờ, chết bất đắc kỳ tử.Tuy nhiên, không có bằng chứng khoa học nào cho thấy sự liên quan giữa một người phụ nữ có gò má cao và khả năng khiến chồng mình gặp xui xẻo.Ai đó có thể sẽ nêu ra cho chúng ta một vài trình hợp, xác nhận quan niệm này.
Nhưng có rất nhiều người phụ nữ lấy chồng và không may chồng
họ qua đời sớm.Tại sao vận xui này lại không thể rơi vào một người có gò má
cao?Rồi thì những người phụ nữ có chồng mất nhưng gò má lại không cao thì sao?
Vậy thì có cần đến gò má cao thì mới sát chồng hay không? Gò má cao chủ yếu là do di truyền. Ngoài ra có thể đến từ chế độ dinh dưỡng không đầy đủ, Qua quá trình lão hóa, khiến các mô mỡ bị thiếu hụt ở hai bên má.Dựa vào gương mặt để nhận định tính cách của một người, sẽ khiến chúng ta mắc nhiều sai lầm. Charles Darwin suýt nữa đã không thể lên con tàu Beagle để thực hiện chuyến hành trình vòng quanh thế giới của mình.
Vị thuyền trường cho rằng, gương mặt và chiếc mũi của ông là
biểu hiện của sự yếu đuối, thiếu kiên định và nhiệt huyết.Nếu điều đó xảy ra,
thì khả năng cao là Darwin đã không thể để lại một công trình khoa học nổi tiếng
về thuyết tiến hóa.Sau này, em họ của Darwin, nhà nhân chủng học Sir Francis
Goughton, chính là người đầu tiên đưa ra khái niệm về thuyết yêu sinh, một khoa
học cải thiện chất lượng giống ngoài theo hướng bẩm sinh. Nhà nhân chủng học
này tin rằng cần phải lựa chọn những đặc điểm tốt đẹp nhất về mặt thể chất lẫn
tâm lý để tạo ra những con người tốt đẹp hơn và tiêu chuẩn về con người có thể
chất tốt của cao thần, cũng dựa trên nhân tướng học.
Adolf Hitler đã ủng hộ và áp dụng tinh thần của thuyết yêu
sinh bằng cách mạnh mẽ để phát động cuộc diệt chủng tàn bạo nhất trong lịch sử
loài người. Hitler sau đó đã phóng đại tinh thần học thuyết theo hướng xây dựng
giống loài thượng đẳng và giết sạch nhóm người hạ đẳng. Một thủ lĩnh đức quốc
xã đã bắt đầu một chiến dịch gọi là Lebenborn, nhằm duy trì sự thuần khiết của
chúng tộc.
Có khoảng 50.000 trẻ em ra đời từ những người phụ nữ có thai
với lĩnh quốc xã, những cặp vợ chồng thuộc tổ chức Lebenborn và những người được
cho là mang ra máu thượng đẳng. Tuy nhiên, không có sự yêu viện nào được ghi lại
ở những đứa trẻ này, chúng được biết đến nhiều hơn với những hậu quả sau chiến
tranh.
Tuy nhiên, cũng có rất nhiều câu chuyện ly kỳ liên quan đến
thuật xem tướng. Có thể kể đến Viên Thụ
San, một nhà xem tướng nổi tiếng trong lịch sử Trung Hoa, người
được cho là đã xem đúng vận mệnh của Tôn Trung Sơn trong một lần tình cờ gặp mặt.
Ông nhận xét đối phương là người có tướng mạo thanh quý, hiếm ai có được, sự
thanh quý đó sẽ lưu danh môn đời.
Và đúng, Tôn Trung Sơn đã đóng vai trò là một trong những
nhân vật quan trọng nhất trong lịch sử Cận Đại của Trung Quốc. Người đã đặt ra
học thuyết tam dân nổi tiếng, đóng vai trò quan trọng trong cách mạng Tân Hợi, lật
đổ triều Mãn Thanh và khai sinh ra Trung Hoa Dân Quốc.
Diễn giả người Đức Erik Stendorp,tác giả cuốn sách, Read the
Face,đã chia sẻ trong một tập Ted Talk rằng,chính ông đã từng gặp một thầy tướng
số,phán đúng về cuộc đời mình đến từng chi tiết.Ông còn là một giám đốc điều
hành,vì quá bận rộn và chịu nhiều áp lực. Erik Stendorp đã mắc một loạt các vấn
đề về sức khỏe.
Ông thấy kiệt sức và thất vọng về chính bản thân mình.Trong
một chuyến công tác ở Nam Phi, hai người đồng nghiệp đã nhận ra điều đó.Họ
khuyên Eric đi gặp một thầy tướng số. Ông ta chỉ cần nhìn mặt là sẽ đoán được
tính cách của người đối diện.
Không những thế, người này còn biết được những vấn đề mà
Eric đang gặp.Thậm chí, ông đoán cả tương lai của Eric. Eric Standoff chắc chắn
là không tin, nhưng vẫn muốn thử.
Dù người kia chỉ cần nhìn mặt đã có thể đoán ra được rằng Standoff
sở hữu tính cách khá hung hăng và thiếu kiền nhẫn.Là người có nhiều đam mê
nhưng hay tính toán và đa nghi, bản thân Standoff đều thấy những phán đoán này
đều chính xác.
Người này cuối cùng cho rằng Eric Standoff chưa thật sự sống
đúng cuộc đời mình và nên thay đổi.
Sau lần đó, Eric Standoff quyết định từ bỏ vị trí giám đốc.
Bây giờ, ông trở thành một diễn giả nổi tiếng.
Nhóm này đã sử dụng hình ảnh của 325 CEO người Mỹ, 64 tướng
quân Hoa Kỳ, 66 thống đốc bang được bầu vào năm 1996 đến 2006 và 43 huấn luyện
viên bóng bầu dục ở Mỹ để 600 người tham gia nghiên cứu lựa chọn.
Những người tham gia sẽ được cho xem cùng hai khuôn mặt và
chọn ra khuôn mặt nào mà họ nghĩ là phù hợp với chức vụ được nêu trước đó.
Kết quả là hầu hết mọi người đều chọn đúng.
Cũng từ đó, các nhà nghiên cứu đoán rằng những đặc điểm trên
khuôn mặt của một người có thể liên quan đến khả năng lãnh đạo trong các lĩnh vực
cụ thể.
Gò má cao, môi mỏng và mắt trũng được coi là điển hình của
các nhà quản lý thể thao.Nhà lãnh đạo quân sự thì thường có khuôn mặt nam tính
và phần quai hàm vuông. khuôn mặt thon gọn, đôi mắt cận và chiếc mũi dài được
tìm thấy ở những người có địa vị cao trong giới kinh doanh.
Tiến sĩ Doug Eubanks cho biết, phát hiện của nhóm nghiên cứu
khẳng định rằng có những điểm chung nhất định giữa những người lãnh đạo trong
cùng một lĩnh vực giúp dễ dàng phân biệt họ và những người lãnh đạo ở các lĩnh
vực khác.
Đồng thời, nhóm nghiên cứu cũng đưa ra nghi vấn rằng rất có thể nhiều nhà lãnh đạo được chọn vì vẻ bề ngoài hơn là năng lực của họ. Điều này gây bất lợi cho những người có năng lực nhưng vẻ bề ngoài lại không phù hợp, dẫn đến sự trùng hợp với các đặc điểm trên gương mặt của những người lãnh đạo.
Rất có thể chính thiên kiến của chúng ta đã góp phần tạo nên
sự chính xác của nhân tướng học, và nhân tướng học đã tác động mạnh đến cách
chúng ta nhìn nhận người khác, thậm chí là giúp củng cố những định kiến có sẵn
trong xã hội. Và chính điều này cũng góp phần biến những quan niệm đó trở thành
những lời tiên tri tự ứng nghiệm.
Theo một nghiên cứu từ năm 1977 được đăng tải trên tạp chí Personality
and Social Psychologies Nếu chúng ta đánh giá những người có vẻ bề ngoài nam
tính thường có tính cách hung hăng mạnh mẽ, có khả năng họ sẽ điều chỉnh hành
vi để điều đó trở thành sự thật.
Điều tương tự cũng xảy ra với những người đàn ông của khuôn
mặt trẻ thơ. Nếu chúng ta đánh giá họ là những người dễ phục tùng hơn những người
đàn ông mạnh mẽ,có thể họ sẽ nhượng bộ và chấp nhận tính cách đó trong tiềm thức.
Giáo sư tâm lý David Perret của Đại học St. Andrews chia sẻ
trong một bài phỏng vấn với New Science
rằng Trẻ sơ sinh có đường nét nam tính trên gương mặt khi
trưởng thành gương mặt cũng sẽ nam tính.
Phản ứng của cha mẹ và xã hội đối với những tín hiệu này có
thể giúp hình thành hành vi và tính cách của chúng.
Về bản chất, con người sẽ phát triển thành nhân vật được
mong đợi từ ngoại hình của họ. Năm 2013, trang BuzzFeed đã công bố hình ảnh của
13 tên tội phạm đẹp trai nhất thế giới. Điều này một lần nữa khẳng định quan niệm
tội phạm là những người có mắt xếch, môi mỏng, mũi diều hâu hoàn toàn không
đúng.
Tuy nhiên, giữa 13 người này lại có một điểm chung khác.Họ đều
có cẩm to, chắc khỏe, gương mặt cực kỳ nam tính và nhìn có nét hung dữ. Đặc điểm
này đến từ Testosterone, một loại hóc môn cực kỳ quan trọng với nam giới, quy định
các đặc tính quan trọng của người đàn ông và quyết định sức khỏe toàn thân cũng
như khả năng sinh lý.
13 tên tội phạm đều có testosterone cao, khiến cơ sương phát
triển, không sương cầm to. Đồng thời, testosterone cao cũng khiến tính tỉnh nam
giới nóng nảy và thích gây hấn.Do đó một suy đoán cho rằng, khả năng phạm tội
cũng tăng.
Hai nhà nghiên cứu là Michael Haasehund và Eleanor Wong của Đại học Winconsens đã đưa ra giả thuyết rằng những đặc điểm tính cách tiêu cực, chẳng hạn như xu hướng hành vi phi đạo đức, có thể phổ biến hơn ở những người có hình dạng khuôn mặt nam giới điển hình. Ngày nay, bộ môn Mian Xiang của Trung Quốc vẫn được nhiều người theo học. Joe Jaap, chuyên viên tư vấn hàng đầu với phong thủy và siêu hình học của Trung Quốc cho biết. Mục đích của việc học đọc khuôn mặt là gì?
Chính là để giúp chúng ta có thể hiểu hơn về người khác
trong một thời đại mà con người bận rộn, không có thời gian để khám phá và hiểu
tính cách của một ai đó.
Không chỉ vậy, bằng cách đọc hiểu gương mặt, chúng ta biết các đặc điểm tích cực và tiêu cực của mình. Sau đó, chúng ta có thể thay đổi cái gọi là định mệnh.Trong thời đại của khoa học kỹ thuật, nhân tưởng học còn được nâng cấp một cách tinh vi hơn với sự hỗ trợ của AI và công nghệ nhận diện khuôn mặt.
Nhân tưởng học thông qua AI vẫn xoay quanh các vai trò quen
thuộc, như dự đoán tính cách, phòng ngừa tội phạm và mới mẻ hơn là xác định xu
hướng tình dục.
Vào năm 2017, giáo sư Michal Kosinski của đại học Stanford
là tác giả của một nghiên cứu tuyên bố đã phát minh ra AI GADAR có thể xác định
người đồng tính với độ chính xác 81%. Vào cuối năm 2016, Aolin Gu, giáo sư đại
học McMaster và Shi Yang của đại học Giao thông Thượng Hải đã xuất bảng một bài
báo, nhận diện tự động tội phạm thông qua hình ảnh gương mặt. Bài báo gợi ý rằng
các thuật toán học máy có thể xác định cá nhân phạm tội chỉ dựa trên các đặc điểm
ngoại hình của họ.
Và trong vài năm gần đây, đã có một làn sóng nghiên cứu trí
tuệ nhân tạo, cố gắng dự đoán tính cách của con người thông qua gương mặt. Tuy
nhiên, sử dụng AI để đọc vị gương mặt cũng tiềm ẩn nhiều rủi do và không phù hợp
với tiêu chuẩn đạo đức. Giả sử, với những quốc gia còn có cái nhìn khắt khe về
LGBT, được dùng AI để xác minh ai là người đồng tính sẽ là mối nguy hiểm cho tất
cả mọi người, chứ không riêng gì những người đồng tính. Và nếu quá phụ thuộc
vào AI để đọc vị con người, chúng ta sẽ dần mất đi những phẩm chất quan trọng, đó
là óc quan sát và thấu hiểu giữa người với người.Nhìn chung, nhân tưởng học, dù
có chính xác hay không, thì từ trong tiềm thức, chúng ta vẫn thường đánh giá và
phân loại người khác khi nhìn vào khuôn mặt.
Tướng mạo là thứ mà con người không có quyền lựa chọn khi được sinh ra, những thứ chúng ta có thể thay đổi, chính là thái độ sống của mình.Và điều đó mới góp phần lớn tạo nên hình hài và giá trị của một con người.
Một bước đột phá mang tính cách mạng trong ngành du lịch đã xuất hiện từ Hàn Quốc, khi Công ty Du lịch Luna công bố một dự án đầy tham vọng thu hút sự chú ý của thế giới. Với động thái sáng tạo này, Công ty du lịch Luna có kế hoạch mở các tuyến du lịch đến Kyrgyzstan, một đất nước kỳ lạ giàu văn hóa và vẻ đẹp tự nhiên. Nhưng điều làm cho dự án này thực sự nổi bật là lựa chọn nắm giữ tiền điện tử hàng đầu, Pi Coin, như một phần của hệ thống thanh toán.
Là một trong những công ty du lịch hàng đầu tại Hàn Quốc, Công ty Du lịch Luna luôn cố gắng tạo sự khác biệt so với các đối thủ cạnh tranh. Sự hiện diện của Pi Coin như một phương thức thanh toán mới trong dự án du lịch này đánh dấu một bước tiến thú vị, giữa xu hướng phát triển của công nghệ chuỗi khối .
Bản thân Pi Coin là một trong những loại tiền điện tử thú vị nhất hiện nay. So với các loại tiền điện tử thông thường khác, Pi Coin cung cấp một cách tiếp cận độc đáo để khai thác tiền điện tử. Việc khai thác Pi Coin có thể được thực hiện thông qua ứng dụng dành cho thiết bị di động mà không cần phần cứng đặc biệt hoặc mức tiêu thụ năng lượng cao, điều này mở ra cơ hội cho nhiều người tham gia vào hệ sinh thái này.
Quyết định tích hợp Pi Coin làm phương thức thanh toán trong dự án du lịch của Công ty du lịch Luna là một bước đi táo bạo đã thu hút sự chú ý của nhiều người. Với tỷ giá hối đoái 1 Pi = 180 đô la, khách du lịch sử dụng loại tiền điện tử này để thanh toán cho các dịch vụ du lịch có thể nhận được những lợi ích đáng kể. Trong thời đại mà chi phí giao dịch và biến động tiền tệ là mối quan tâm chính trong du lịch quốc tế, Pi Coin mang đến sự ổn định và bảo mật giao dịch có giá trị cao.
Các gói du lịch do Cơ quan Du lịch Luna thiết kế đến Kyrgyzstan hứa hẹn cho du khách một trải nghiệm phi thường. Bản thân Kyrgyzstan là một quốc gia chưa được khám phá nhiều, với vẻ đẹp tự nhiên tuyệt vời và sự phong phú về văn hóa. Những điểm đến nổi tiếng như Hồ Issyk-Kul, Công viên Quốc gia Sary-Chelek và những ngôi làng duyên dáng ven biển đang chờ những người ưa mạo hiểm khám phá.
Với việc áp dụng Pi Coin làm phương thức thanh toán, khách du lịch muốn tận dụng tiền điện tử của họ có thể trải nghiệm những lợi ích thực sự. Phí giao dịch thấp và tính bảo mật cao được cung cấp bởi công nghệ chuỗi khối mang lại niềm tin cho khách hàng của Công ty du lịch Luna.
Dự án du lịch này không chỉ đánh dấu sự hợp tác giữa ngành du lịch và công nghệ chuỗi khối mà còn khẳng định cam kết của Công ty du lịch Luna trong việc cung cấp trải nghiệm khó quên cho khách hàng của họ. Hy vọng rằng dự án đổi mới này sẽ đặt nền móng cho tương lai của ngành du lịch, ngành ngày càng cởi mở với những tiến bộ công nghệ.
Tiến về phía trước với quyết tâm mạnh mẽ, Công ty du lịch Luna đã mở cửa cho Kyrgyzstan với Pi Coin như một loại tiền điện tử bổ sung tuyệt vời. Trong thời đại mà công nghệ đang ngày càng thâm nhập vào các ngành công nghiệp toàn cầu, động thái này là một ví dụ đầy cảm hứng khác về cách mà sự hội tụ giữa truyền thống và công nghệ có thể mở ra những cơ hội mới cho khách du lịch và doanh nhân trên khắp thế giới.
Một trong những khía cạnh thú vị của việc sử dụng Pi Coin trong dự án du lịch này là người dùng dễ dàng truy cập. Thông qua ứng dụng di động, khách du lịch có thể dễ dàng thực hiện thanh toán dưới dạng Pi Coin và các giao dịch có thể được xử lý nhanh chóng mà không phải trả phí giao dịch cao. Ngoài ra, công nghệ chuỗi khối bên dưới Pi Coin cung cấp mức độ bảo mật cao, giảm nguy cơ gian lận và mang lại cho khách hàng cảm giác an toàn.
Cùng với việc mở tuyến du lịch đến Kyrgyzstan, Công ty du lịch Luna cũng đã triển khai một chương trình khách hàng thân thiết độc đáo dành cho khách hàng sử dụng Pi Coin. Theo chương trình này, khách hàng sẽ nhận được phần thưởng và ưu đãi đặc biệt khi họ sử dụng tiền điện tử để thanh toán cho các chuyến đi của mình. Loại chương trình này cho thấy cam kết của Công ty Du lịch Luna trong việc cung cấp nhiều lợi ích hơn cho những khách hàng ủng hộ sự đổi mới của họ.
Việc áp dụng công nghệ chuỗi khối trong ngành du lịch cũng đã mở ra những cơ hội hợp tác mới giữa các công ty và các công ty khởi nghiệp tiền điện tử. Nhiều công ty tiền điện tử tham gia vào thanh toán, token hóa tài sản và bảo mật có thể hợp tác với các công ty du lịch như Công ty du lịch Luna để tạo ra các giải pháp du lịch sáng tạo và hiệu quả hơn.
Dự án du lịch này cũng có tác động xã hội tích cực cho các điểm đến của Kyrgyzstan. Bằng cách mở các tuyến du lịch mới và tăng số lượng khách du lịch, Kyrgyzstan có thể thúc đẩy nền kinh tế của mình thông qua lĩnh vực du lịch. Ngoài ra, sự gia tăng số lượng du khách cũng có thể có tác động tích cực đến việc bảo tồn văn hóa và môi trường trong nước, với việc du khách đóng góp vào nỗ lực bảo tồn và phát triển bền vững.
Tuy nhiên, giống như tất cả các dự án đổi mới, thách thức và rủi ro cũng ở phía trước đối với Công ty Du lịch Luna và ngành du lịch nói chung. Những thay đổi nhanh chóng trong công nghệ tiền điện tử và các quy định liên quan có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của dự án này. Do đó, sự hợp tác tích cực với cộng đồng tiền điện tử và các cơ quan quản lý sẽ là chìa khóa để điều hướng các thay đổi và đảm bảo tính bền vững của dự án này.
Công ty du lịch Luna đã cung cấp một ví dụ đầy cảm hứng về cách hội tụ giữa các ngành công nghiệp truyền thống như du lịch với công nghệ chuỗi khối có thể mở đường cho một tương lai đổi mới và cạnh tranh. Dự án du lịch từ Hàn Quốc đến Kyrgyzstan này đã củng cố vị trí của Công ty du lịch Luna với tư cách là người dẫn đầu trong ngành du lịch, đồng thời củng cố vị trí của Pi Coin như một loại tiền điện tử hấp dẫn đối với khách du lịch.
Thông qua sáng kiến thử giọng này, Công ty du lịch Luna đưa du lịch lên một tầm cao mới. Bằng cách sử dụng công nghệ chuỗi khối và Pi Coin như một loại tiền điện tử bổ sung, họ đang mở đường cho một hành trình hiệu quả, an toàn và hấp dẫn hơn cho khách hàng của mình. Hy vọng rằng bước đi táo bạo này sẽ truyền cảm hứng cho các công ty khác trên khắp thế giới khám phá tiềm năng của công nghệ chuỗi khối trong việc mang lại sự đổi mới cho ngành của họ.
Khi ngành du lịch tiếp tục chuyển đổi, Công ty Du lịch Luna đã đặt một cột mốc quan trọng trong lịch sử du lịch. Trong dự án sáng tạo này, họ mang giấc mơ phiêu lưu đến trong tầm tay của chúng tôi, cho phép khách hàng khám phá thế giới theo những cách chưa từng có trước đây.
Trong một tương lai không xa, chúng ta có thể hình dung du lịch được tích hợp thực sự với công nghệ chuỗi khối và tiền điện tử, nơi khách du lịch có thể khám phá thế giới với tốc độ, hiệu quả và bảo mật chưa từng có. Và tất cả bắt đầu với các dự án sáng tạo Công ty du lịch Luna và Pi Coin đã mở ra cánh cửa cho một tương lai du lịch phi thường.
Đây là thời đại của du lịch đổi mới và cạnh tranh, và Công ty du lịch Luna là công ty tiên phong thúc đẩy sự thay đổi này với quyết tâm không ngừng.
Theo Hokanews
Lúc này, người ta mất
khả năng hành động tự nguyện, tâm trí sẽ nghe theo những lời gợi ý, hoặc hướng
dẫn từ người khác.Nó được áp dụng trong các hoạt động can thiệp tâm lý, như điều
tra hay trị liệu.
Ngày 9/12/1978 một người đàn ông đi xe Van trắng đã bắt cóc
và giết chết 1 cô bé 12 tuổi tên là Kimberly, Vụ bắt cóc diễn ra tại trường học
của nạn nhân. Một người tên Andersen là nhân chứng duy nhất của vụ án nhưng đáng tiếc anh ta không nhớ rõ mặt của
hung thủ. Andersen sau đó đã trải qua hai lần thôi miên để gợi lại ký ức. Cuối
cùng, anh xác định người đàn ông trong chiếc xe đó không ai khác, chính là Ted
Bundy, tên giết người hàng loạt đã gây rúng động nước Mỹ trong thập niên 70.
Chỉ cần gõ từ khóa Hypnosis, nghĩa là thôi miên, trên các
thanh tìm kiếm, chúng ta sẽ thấy hàng loạt các video sử dụng thuật thôi miên để
giảm căng thẳng, mệt mỏi.
Vậy, thôi miên có thật không?Và bằng cách nào Thôi miên
có thể tác động đến tâm trí của chúng ta?
Thôi miên bắt nguồn từ những ngôi đền Hindu tại Ấn Độ thời cổ
đại.Người bệnh được đưa đến đây với hy vọng chữa khỏi bằng phương pháp Thôi
miên. Họ sẽ giao tiếp với thần linh khi ngủ lại ở đền thờ. Quan niệm bệnh tật
đã từ tâm trí, khiến người ta tin rằng thần linh có thể thâm nhập vào đó và sắp
xếp lại mọi thứ.
Vào thập niên 1770, kiến thức thôi miên đã cập bến Phương
Tây. Một bác sĩ người Áo tên là Franz
Anton đã sử dụng công năng của thôi miên để chữa bệnh. Sau này, thuật ngữ thôi
miên, hypnosis, được đặt tên bởi bác sĩ người Scotland, tên là James Brady, bắt
nguồn từ từ hypnos, trong tiếng Hy lạp, nghĩa là ngủ. Tuy nhiên, trạng thái
thôi miên không thật sự liên quan đến ngủ.
Đó là một trạng thái mà ở đó con người tập trung cao độ dưới
sự hướng dẫn của một nhà thôi miên.
Thôi miên cho phép bạn cởi mở hơn với các đề xuất, nhằm tạo
ra những thay đổi lành mạnh trong nhận
thức, cảm giác, cảm xúc, kí ức, suy nghĩ, hoặc hành vi, trạng
thái tâm trí thức tạo ra bởi thôi miên thường được so sánh với trạng thái trong
thiền định hoặc chánh niệm.
Có một vài lầm tưởng về thôi miên, không ít người hình dung
thôi miên giống như một loại ma thuật
Người nắm giữ khả năng này có thể thôi miên bất kỳ ai nếu họ muốn. Phim ảnh và các chương trình giải trí thường để các nhà thôi miên làm những động tác bất ngờ như búng tay hoặc lắc như một đồ vật gây chủ ý, sau đó hoàn toàn kiểm soát người đối diện. Theo Trung tâm y tế và nghiên cứu sức khỏe phi lợi nhuận Gavelin Clinics trong thực tế, nếu một người không chấp nhận thôi miên không ai có thể khiến họ chìm ở trạng thái này. Những trường hợp mà bạn nghe qua như sử dụng thuật thôi miên để chiếm đoạt,cướp tài sản là hoàn toàn không có thật
Thứ hai, chúng ta thừa nghĩ rằng khi bị thôi miên, con người
sẽ chịu sự kiểm soát của người hướng dẫn, điều này không đúng. Thôi miên trên
thực tế là điều chúng ta đang tự làm cho chính mình. Bạn sẽ không bị buộc làm
điều gì trái với mong muốn của mình, không bị mất kiểm soát đối với hành vi của
bản thân.
Và để hiểu rõ hơn về những điều này, chúng ta cần biết về 5 bước
để đưa một người vào trạng thái của thôi miên.
+Đầu tiên là bước làm chậm lại. Ở bước này, nhà thôi miên sẽ
khiến bạn bình tĩnh và thả lỏng.
+Bước 2, họ sẽ gợi ý cho bạn một khung cảnh bình yên. Đó có
thể là hồ nước trong veo hay cánh đồng xanh mướt.Một ngọn đồi nơi có đầy tiếng
chim và những làn gió mắt rượi.
+Bước 3, họ sẽ yêu cầu bạn tập trung vào một điều gì đó nhằm mang lại sự tập trung sâu sắc, và đột nhiên, họ sẽ búng tay hoặc làm một hành động nào đó khiến chúng ta bất ngờ. Đó cũng là lúc cơ thể bắt đầu chìm vào trạng thái thôi miên
+Bước thứ tư, sau khi bạn đã bước vào trạng thái thôi miên,
những hình ảnh mà người thôi miên gợi ý ban nãy sẽ xuất hiện trong tâm trí của
ta
Bốn bước mà tôi vừa nói thực tế diễn ra khá nhanh chóng. Trong
chương trình TED Talk, nhà thôi miên và nhà làm phim Albert Nerenberg đã mời một
số khán giả lên sân khấu để kiểm chứng xem thôi miên có thật hay không.
Ông yêu cầu họ tập
trung nhìn vào một hướng cụ thể. Ở đây chính là cửa sổ ở hội trường mà họ đang
ngồi. Albert sau đó nhẹ nhàng để nằm tay các khách mời, rồi đột nhiên giật mạnh
đôi bàn tay của họ. Ngay lập tức, từng người tham gia đều gục đầu xuống và chìm
vào trạng thái thôi miên. Hãy tiếp tục nhìn vào cửa sổ, nhìn chăm chăm vào cửa
sổ, hít một hơi thật sâu. Được rồi, chỉ
cần nhìn ngón tay của tôi khi đến gần hơn. Tôi chỉ cần nắm lấy tay bạn, nhìn
tay này của tôi gần hơn. Ngủ ngon. Trên thực tế hiện tượng trên vẫn còn là bí ẩn
chưa thể giải thích rõ. Đây là một hiện tượng bí ẩn chưa được giải thích rõ.
Nhưng điều đã xảy ra
với người bị thôi miên thì được gọi là PgO Spike.PgO Spike là dạng sóng đặc biệt,
có biên độ cao, bắt nguồn từ các cầu não, sau đó truyền đến ba vùng não quan trọng
Ponds, nhân giáp bên và thùy chầm. Khi người bị thôi miên đang ở trong trạng
thái vô cùng tập trung, thì đột ngột nhận được tác động. Và chỉ 1 phần 8 giây
sau đó, lượng PGO tăng đột biến. Lúc này, bộ não con người chuyển hướng và sẵn
sàng đón nhận những hướng dẫn sắp xảy ra. Sau đó, người thôi miên sẽ nói từ “Ngủ”.
Bộ não sẽ đồng ý và đi vào trạng thái thôi miên sâu. Các nhà nghiên cứu cho biết,
lúc này chúng ta đang ở trong trạng thái REM, tức là đang ngủ nhưng mắt vẫn
chuyển động nhanh. Trong nhiều trường hợp, sóng não đồ giống hệt như lúc thức.
Ngoài ra, để thôi miên hiệu nghiệm thì môi trường xung quanh phải cực kỳ thoải
mái. Nếu bộ não nhận thức sự nguy hiểm từ xung quanh, thì chúng ta không thể đi
vào trạng thái thôi miên được.
Mục đích của thôi miên là giúp điều trị các tình trạng mà trong đó yêu tố tâm lý ảnh hưởng đến thể chất của con người. Chẳng hạn, nếu một người mắc hội chứng căng thẳng sau sang chấn. Tình trạng này kéo dài sẽ khiến họ mất ngủ, bất an, sức khỏe giảm sút và thôi miên sẽ là liệu pháp phù hợp để vượt qua tình trạng này. Thôi miên cũng sẽ giúp chúng ta kiểm soát hành vi, từ bỏ các thói quan không tốt như hút thuốc và nghiện rượu.Các nhà thôi miên trị liệu thường là các bác sĩ tâm lý học. Có học thêm phương pháp thôi miên, họ cũng phải có bằng chứng nhận từ các tổ chức nếu muốn hành nghề, chẳng hạn như tại Mỹ là Hiệp hội Thôi miên Quốc gia.
Vậy các nhà trị liệu sẽ làm thế nào để giúp thân chủ của
mình khỏi bệnh?
Đầu tiên, họ sẽ hướng dẫn người tham gia trị liệu kỹ thuật
thư giãn để giảm căng thẳng. Tiếp theo, nhà trị liệu giúp bệnh nhân nhớ lại rõ
và đối diện với những ký ức đau buồn đã khiến họ tổn thương. Chẳng hạn nếu nhạc
đồng quê là một trải nghiệm đau buồn của ai đó, thì khi nghe dòng nhạc này, có
thể người đó sẽ phản hứng tiêu cực, mặc dù không biết tại sao. Thôi miên sẽ
giúp họ đối diện với những ký ức đó và xác định nguyên nhân kích hoạt.
Bước tiếp theo là sắp xếp lại ký ức, nhà thôi miên sẽ giúp bạn
điều chỉnh lại sự kiện trong tâm trí bằng cách đưa vào một quan điểm mới. Chẳng
hạn họ có thể nói rằng mặc dù bạn rất sợ hãi thứ nhạc vừa nghe, nhưng bây giờ
đã ổn rồi. Hoặc nếu bạn tổn thương vì một sự việc xảy ra trong thời thơ ấu, bạn
có thể tưởng tượng đến việc mình đã trưởng thành để tự an ủi và động viên chính
mình.
Và khi bệnh nhân đã
giải quyết được những vấn đề khiến mình đau đớn, nhà trị liệu sẽ giúp họ thay
thế những thứ đó bằng cảm giác tự tin, an toàn. Những cảm xúc tích cực này được
kết hợp với một kích
thích vật lý, chẳng hạn như chặn vào ngón cái và con trỏ của
người tham gia trị liệu.
Năm 2015, chương trình America's Got Talent từng có một màn
thôi miên chấn động đến từ thí sinh Chris Jones. Anh cũng là một nhà thôi miên
chuyên nghiệp. Để quá trình thôi miên diễn ra chân thật nhất có thể, Chris mời
giám khảo Howie Mendel tham gia và được ông vui vẻ đồng ý. Điều đáng chú ý ở
đây là Howie mất chứng rối lọan ám ảnh cưỡng chế sợ vi khuẩn. Ông sẽ đeo bao
tay khi bắt tay một ai đó và Howie thậm chí cạo trọc đầu vì lo sợ để tóc thì vi
khuẩn sẽ sinh sôi. Không mất quá nhiều thời gian để Chris khiến Howie chìm vào
trạng thái thôi miên. Và sau đó, Chris bảo Howie, hãy tưởng tượng rằng anh ta
đang mang bao tay, và Howie sẽ bắt tay anh. Lắng nghe giọng nói của tôi nhé,
hãy tưởng tượng tôi đã đeo bao tay rồi, và Ngài sẽ bắt tay tôi. Hít thở sâu vào
một, hai, ba tỉnh dậy. Khi tỉnh dậy, Howie thật sự đã bắt tay anh, mà cả hai
không đeo bất kỳ một găng tay nào.
Howie khi về chỗ, thậm chí còn có thể bắt tay với hai vị
giám khảo khác. Tất nhiên, chỉ một buổi thôi miên ngắn cũng không thể khiến
Howie thoát hoàn toàn khỏi chứng ám ảnh cưỡng chế lâu năm của mình. Nhưng quả
thật, nó có thể giúp ta thấy được sự kỳ diệu của thôi miên trong việc giúp con
người bước qua những tổn thương và ám ảnh trong quá khứ.
Richard J. Sawyers là một nhà thôi miên lâm sàng nổi tiếng
đã chia sẻ rằng rất nhiều thân chủ đã tìm đến và hỏi ông có thể giúp họ xóa ký ức
hay quên đi một người hay không. Câu trả lời là không thể, nhưng thôi miên có
thể giúp chúng ta theo một cách khác.
Ký ức không phải là những cấu trúc cố định trong tâm trí của
bạn, những suy nghĩ, cảm xúc thuộc về ký ức có thể thích ứng và linh hoạt. Liệu
pháp thôi miên là một công cụ hữu hiệu, giúp con người chỉnh sửa lại những liên
tưởng cảm xúc tiêu cực của một ký ức. Đơn giản là ký ức vẫn ở đó, nhưng nhờ có
thôi miên thì cách nhìn nhận tiêu cực của chúng ta dần thay đổi.
Như đã đề cập, thôi miên cũng có thể giúp con người kiểm
soát được hành vi và từ bỏ các thói quen không tốt.Thành viên của cánh youtube
nổi tiếng đa dạng nội dung với các chủ đề giáo dục The Infographics Show đã
tham gia thử thách từ bỏ thói quen nghiện ăn khoai tây chiên, nhờ việc thôi
miên
Anh chia sẻ rằng mình là người vô cùng nghiện ăn khoai tây
chiên, một tuần phải ăn món này ít nhất 3 lần. Chính vì thế mà anh không tin lắm
vào việc mình có thể từ bỏ sở thích này, nhờ vào việc thôi miên.
Quá trình trị liệu bắt đầu. Người tham gia thủ thách nằm xuống
một chiếc ghế dài và từ từ thư giãn, nhà trị liệu nói chuyện vô cùng nhẹ nhàng,
cô bảo anh hãy đi vào trạng thái thư giãn sâu nhất. Tiếp đến, cô yêu cầu anh
nghĩ về món khoai tây chiên, hãy ngửi, nếm và đắm chim trong những cảm xúc tuyệt
vời mà món ăn này mang lại. Nhưng ngay sau đó, nhà trị liệu bảo anh rằng, hãy
nghĩ rằng món khoai tây chiên đang ôi thiêu. Khi ngửi và nếm, anh sẽ cảm thấy
nó dở tệ. Sau 2 tuần, cũng tăng mức độ, bắt anh tưởng tượng về việc ăn khoai
tây chiên sẽ khiến rổ mỡ chảy khắp cơ thể anh.
Thời gian đầu, người này vẫn cảm giác món ăn này rất
ngon.Nhưng đến ngày thứ hai mốt, khi bạn gái mua khoai tây chiên, anh bắt đầu
lưỡng lự và cuối cùng chỉ có thể ăn được một nửa, dù món ăn không có vấn đề gì,
chỉ là anh thấy mùi vị không còn ngon như trước đây vào một món khoai tây chiên
trông thật dầu mỡ, và cuối cùng sau 30 ngày, anh đã không còn cảm giác thèm món
ăn ưa thích của mình nữa.
Mỗi lần đi ngang qua cửa hàng khoai tây chiên quen thuộc,
người này lại cảm thấy khó chịu với những ngùi hương đặc trưng đó. Cảm giác
thèm ăn và thấy ngon miệng khi thưởng thức khoai tây chiên đã biển mất.
Không chỉ trong y học, thôi miên cũng được xem là cách thức
khá hiệu quả để điều tra tội phạm, hay còn gọi là thôi miên pháp y. Sau chiến
tranh Thế giới thứ 2, cơ quan thực thi pháp luật của Hoa Kỳ đã sử dụng phương
pháp này để hỗ trợ quá trình phá án.
Khi vụ án xảy ra, các nhân chứng nạn nhân có thể sợ hãi, bị sốc tinh thần nên sẽ không nhớ được những chi tiết mấu chốt quan trọng của vụ án. Người thôi miên sẽ giúp nhân chứng nhớ lại những sự kiện đau thương một cách rõ ràng bằng cách tách họ ra khỏi những cảm xúc phần đọc ký ức.
Năm 1976, một tài xế và 26 em học sinh bị bắt cóc trên đường
đi thăm quan bể bơi của lớp học hẻ ở California. 27 người bị chôn sống 4m trong
thùng xe. Rất may mắn tất cả đều thoát ra được và an toàn trở về. Người tại xế
sau đó đã đồng ý thôi miên để phục vụ quá trình điều tra. Cuối cùng, ông có thể
nhớ gần như chính xác các biển sổ xe. Nhờ đó mà cảnh sát đã truy ra thành công
danh tính của ba tên bắt cóc. Sau sự kiện này, cả nước Mỹ đã áp dụng thôi miên
trong quá trình điều tra.
Khi nãy tôi có đề cập rằng khi thôi miên, thân chủ sẽ không
chịu sự kiểm soát của người trị liệu nhưng điều này không đồng nghĩa với việc
thôi miên thật sự an toàn. Bản thân việc thôi miên cũng tồn tại một số rủi ro
và mặt tối. Cho đến nay, thôi miên vẫn là một hiện tượng còn nhiều bí ẩn và khó
nghiên cứu trên quy mô lớn. Nhiều nghiên cứu nhỏ cho thấy mối quan hệ giữa thôi
miên và trí nhớ rất có vấn đề.
Năm 1983, một nghiên cứu tại Đại học Concordia ở Montrose đã
phát hiện ra rằng các đối tượng bị thôi miên có xu hướng đặc biệt, dễ bị các
nhà thôi miên cấy vào những ký ức sai lầm.
Năm 2006, Lindley Benn, giáo sư tâm lý học tại Đại học Bang
New York tại Binghampton đã khám phá ký ức của một số người sau cái chết của
Công nương Diana bằng phương pháp thôi miên. Ông yêu cầu họ nhớ lại những gì
mình đã làm vào ngày công nương qua đời, sau đó đối chiếu lại với ký ức của họ
lúc chưa thôi miên.
Lindley phát hiện ra rằng những đối tượng bị thôi miên nhớ ít hơn những người không bị thôi miên và bỏ quá nhiều chi tiết hơn. Nhiều nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng thôi miên làm tăng sự liên tưởng của đối tượng vào ký ức của họ, bất kể những ký ức đó có chính xác hay không. Như vậy, trong trường hợp nhà thôi miên muốn dẫn dắt ký ức của thân chủ theo mong muốn của họ, rất có khả năng họ sẽ gợi ra những thông tin, hình ảnh, khiến người bị thôi miên tạo ra những ký ức giả.
Trong thôi miên Pháp y, nếu thôi miên khiến nhân chứng và nạn
nhân có ký ức giả nhưng cảnh sát vẫn lựa chọn tin tưởng thì hậu quả sẽ thật khủng
khiếp. Bà Guilinana Marzoni, giáo sư cận tâm lý học cho biết :
Rất nhiều thứ không phải là ký ức có xu hướng được coi là ký
ức nếu một người bị thôi miên và người đó không biết đâu là thật đâu là giả. Và
tất nhiên, người điều tra cũng sẽ như thế. Viện nghiên cứu trị liệu châu Âu, tiền
thân của trường cao đẳng Human Givens đã tổ chức hội thảo lớn đầu tiên để cảnh
báo các bác sĩ lâm sàng về hội chứng trí nhớ sai. Hội thảo này diễn ra sau vụ
việc một phụ nữ trẻ nhớ lại trong quá trình trị liệu rằng cô đã bị cưỡng hiếp
nhiều lần bởi một nhóm người theo đạo Satan's. Hung thủ bao gồm các thành viên
trong gia đình cô và những người khác trong cộng đồng địa phương nhưng sự thật
là cô ấy đã có ký ức sai sau khi trị liệu của một số bác sĩ
Không chỉ thế, thôi miên có thể làm biến dạng bản chất của một
con người.Khi chúng ta sử dụng kỹ thuật thôi miên để giúp ai đó tiếp cận trạng
thái REM, chúng ta đang khai thác bản chất cá nhân độc nhất của họ.
Bản chất này được hình thành ngay từ lúc chúng ta trong bụng
mẹ. Trên thực tế, cảm ứng thôi miên là một hình thức xâm phạm vào lãnh thổ tinh
thần riêng tư nhất của người khác. Đây là lãnh thổ mà chúng ta chỉ nên vào một
cách tôn trọng nếu được mời và chúng ta phải cẩn thận đóng cửa khi rời đi. Sử dụng
thôi miên lặp đi lặp lại với một cá nhân cuối cùng sẽ làm suy yếu họ, bởi vì nó
có thể dập tắt ý chí của một người. Theo thời gian, họ dễ dàng dễ chấp nhận những
gợi ý của mỗi người xung quanh, không chỉ riêng nhà trị liệu để hành động hay
đưa ra một quyết định nào đó.
Mỗi người khi bắt đầu thôi miên đều có mục đích riêng. Có người muốn vượt qua
những chấn thương tâm lý, có người muốn loại bỏ một thói quen xấu. Một số nhà
trị liệu ví von rằng Thôi miên giống như chiếc đèn pha giúp con người soi đường
để nhớ lại ký ức của mình. Tuy nhiên chính chiếc đèn này cũng có thể làm ta lo
mất.