Cuộc Xung Đột Israel-Palestine: Nghịch Lý Lịch Sử và Tác Động Toàn Cầu

 Ngày 7 tháng 10, một cơn mưa tên lửa hơn 5.000 quả đã bùng phát, đẩy cuộc xung đột Israel-Palestine vào tâm điểm sự quan tâm thế giới.

 

Vòng xung đột mới gây thiệt mạng hơn 100 người Israel và gần 800 người bị thương. Tại Gaza, con số tử vong lên tới 198 người, và hơn 1.610 người bị thương, theo Bộ Y tế Palestine.

 

Nhưng tại sao cuộc xung đột lại leo thang đột ngột vào thời điểm này? Để hiểu điều này, hãy xem lại bối cảnh lịch sử của cuộc xung đột nghiêm trọng này.

 

Bối Cảnh Lịch Sử: Nguồn Gốc và Xung Đột

 

-         Cuộc xung đột Israel-Palestine bắt nguồn từ hai phong trào: Chủ nghĩa Phục Quốc Do Thái và Chủ nghĩa Dân Tộc Ả Rập. Cuối thế kỷ 19, phong trào Phục Quốc Do Thái tạo ra ước mơ về một nhà nước Do Thái trên đất cổ xưa của họ. Trong khi đó, chủ nghĩa Dân Tộc Ả Rập nổi lên ủng hộ một quốc gia Ả Rập thống nhất. Hai phong trào này xung đột về mặt địa lý và chính trị.

 

-         Năm 1947, Liên Hợp Quốc thông qua Nghị quyết 181,đề xuất chia Palestine thành một nhà nước Do Thái và một nhà nước Ả Rập. Jerusalem sẽ là thành phố quốc tế. Nhưng các nước Ả Rập bác bỏ đề xuất này.

 

-         Năm 1948, Israel tuyên bố độc lập, và các nước Ả Rập tiến hành chiến tranh ngăn cản việc thành lập nước Israel. Kể từ đó, xung đột Israel-Palestine tiếp tục bùng nổ, qua chiến tranh, tấn công khủng bố, và các phong trào tẩy chay.

 

Tại sao xung đột Israel-Palestine đột ngột leo thang vào thời điểm này?

Gần đây, đã đạt được tiến bộ đáng kể trong các cuộc đàm phán giữa Ả Rập Saudi và Israel để thiết lập quan hệ ngoại giao. Theo báo cáo, một khuôn khổ cơ bản đã đạt được và nếu Ả Rập Saudi và Israel thiết lập thành công quan hệ ngoại giao, nhiều quốc gia Ả Rập và Hồi giáo sẽ công nhận Israel và thiết lập quan hệ với nước này, càng làm cho vấn đề Palestine bị gạt ra ngoài lề. Cuộc xung đột hiện tại đã nổ ra trong bối cảnh này.

 

Tác Động Hiện Tại Lên Thị Trường Tài Chính

 

- Rủi Ro Địa Chính Trị: Cuộc xung đột có thể làm tăng rủi ro địa chính trị, gây bất ổn trên thị trường tài chính toàn cầu. Nhà đầu tư có thể tìm kiếm tài sản trú ẩn như vàng, đô la Mỹ và trái phiếu kho bạc Hoa Kỳ để giảm thiểu rủi ro.

 

- Giá Dầu: Israel và Palestine nằm ở khu vực sản xuất dầu chính của thế giới. Xung đột có thể gây gián đoạn cung cấp dầu, đẩy giá lên. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế toàn cầu, đặc biệt các nước nhập khẩu dầu.

 

- Biến Động Chứng Khoán: Xung đột có thể gây ra biến động trên thị trường chứng khoán. Nhà đầu tư có thể rút vốn khỏi cổ phiếu và đầu tư vào tài sản an toàn. Xung đột cũng có thể tác động trực tiếp đến thị trường chứng khoán của các quốc gia liên quan.

 

- Thị Trường Tiền Tệ: Căng thẳng địa chính trị có thể gây biến động thị trường tiền tệ, đặc biệt đối với các loại tiền tệ trong khu vực có Israel và Palestine. Các loại tiền tệ trú ẩn như đô la Mỹ có thể được củng cố.

 

-Tác động lâu dài: Nếu xung đột Israel-Palestine vẫn tiếp diễn, nó có thể có tác động tiêu cực đến tăng trưởng kinh tế toàn cầu. Hơn nữa, xung đột lâu dài có thể dẫn đến bất ổn chính trị, kinh tế và xã hội khu vực và toàn cầu, tác động thêm đến thị trường tài chính.

 

Tác Động Lịch Sử của Các Sự Kiện Xung Đột Israel-Palestine

 

-         Chiến tranh Trung Đông lần thứ tư năm 1973 (còn gọi là “Chiến tranh Yom Kippur”): Trong cuộc chiến này, Tổ chức các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) thực hiện lệnh cấm vận dầu mỏ khiến giá dầu tăng cao. Đồng thời, giá vàng cũng bị ảnh hưởng, tăng khoảng 70% từ năm 1973 đến năm 1974.

 

-         2000-2005 Intifada lần thứ hai của người Palestine (còn được gọi là "Al-Aqsa Intifada"): Trong thời kỳ này, xung đột Israel-Palestine leo thang nhưng tác động lên giá vàng và dầu là tương đối nhỏ. Điều này chủ yếu là do các sự kiện địa chính trị và yếu tố kinh tế toàn cầu khác có tác động lớn hơn đến thị trường, chẳng hạn như vụ tấn công ngày 11/9 và Chiến tranh Iraq năm 2003.

 

-         Chiến tranh Gaza 2008-2009: Cuộc chiến này đã tác động nhất định đến giá vàng. Đầu tháng 12 năm 2008, giá vàng ở mức khoảng 750 USD/ounce. Đến cuối tháng 12 và đầu tháng 1 năm 2009, sau khi chiến tranh bùng nổ, giá vàng tăng lên khoảng 850-900 USD/ounce. Sau khi chiến tranh kết thúc, giá vàng giảm trở lại khoảng 800 USD/ounce vào cuối tháng 1. Sự biến động của giá vàng trong giai đoạn này có thể bị ảnh hưởng bởi rủi ro địa chính trị gia tăng, nhu cầu trú ẩn an toàn do cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu gây ra và biến động của tỷ giá hối đoái đồng đô la Mỹ.

 

-         Xung đột Gaza năm 2014: Trong giai đoạn này, cả giá vàng và dầu đều bị ảnh hưởng ở một mức độ nào đó. Đầu tháng 7/2014, giá vàng tăng vọt $1300 một ounce đến khoảng $1340 một ounce. Tuy nhiên, khi xung đột tiếp tục, nhu cầu vàng trú ẩn an toàn của thị trường giảm dần và giá vàng bắt đầu giảm. Đến cuối tháng 8, giá vàng giảm xuống còn khoảng 1280 USD/ounce. Xung đột ở Gaza năm 2014 cũng tác động tới giá dầu. Mặc dù Israel và các vùng lãnh thổ Palestine không phải là những quốc gia sản xuất dầu lớn nhưng tình hình căng thẳng ở Trung Đông vẫn ảnh hưởng đến thị trường dầu mỏ. Trong giai đoạn đầu của cuộc xung đột, giá dầu quốc tế tăng do rủi ro địa chính trị. Chẳng hạn, từ cuối tháng 6 đến đầu tháng 7 năm 2014, giá dầu thô Brent đã tăng từ khoảng 112 USD/thùng lên 115 USD/thùng. Tuy nhiên, khi xung đột tiếp tục, mối lo ngại về sự gián đoạn nguồn cung dầu giảm dần và giá dầu bắt đầu giảm. Đến cuối tháng 8, giá dầu thô Brent giảm xuống quanh mức 102 USD/thùng.

 

Theo headline.net